Alisher Shukurov, O‘zR qishloq xo‘jaligi vazirining iqtisod, innovatsion rivojlanish va investitsiyalar masalalari bo‘yicha maslahatchisi:
Qarorda qanday tashabbuslar ilgari surilgan?
– Sohani rivojlantirishning 2020-2030-yillarga mo‘ljallangan strategiyasi ijrosini taʼminlash bo‘yicha davlatimiz rahbarining muhim hujjati qabul qilindi. Ushbu qaror bilan bugungi kunda qishloq xo‘jaligi sohasida tranformatsiyani, yaʼni sohani yangi bosqichga olib chiqish, unga yangi innovatsiyalarni joriy qilish, eng avvalo, bu boradagi xizmat ko‘rsatish tizimini tubdan o‘zgartirishga qaratilgan bir qator muhim tashabbuslar ilgari surildi.
Maʼlumki, O‘zR qishloq xo‘jaligini rivojlantirish strategiyasi o‘zida 9 ta muhim ustuvor vazifasini qamrab olgan:
Birinchi vazifa — bu O‘zbekistonda oziq-ovqat xavfsizligini taʼminlash. Bu borada strategiya bilan 2022-yilda sohada oziq-ovqat sanoatini, eng avvalo, unda sifat nazoratini kuchaytirish bilan bog‘liq yangi tashabbuslar ilgari surilgan. Bunda Toshkent va Farg‘ona viloyatlarida oziq-ovqat xavfsizligi va sifat nazoratini joriy qilish bo‘yicha O‘mon Qirolligi bilan hamkorlikda yangi laboratoriya tizimini joriy qilish, shuningdek, Qo‘qonda xalqaro oziq-ovqat texnologiyalari va muhandisligi institutini tashkil etish kabi tashabbuslar ilgari surilgan. Ushbu loyihalarni amalga oshirilishi natijasida avvalo, sohada mutaxassislarni tayyorlash, yangi texnologiyalarni joriy qilish, laboratoriya tizimini yana-da kengaytirish bilan bog‘liq vazifalar yo‘lga qo‘yilishi belgilab o‘tilgan.
Qishloq xo‘jaligida ilm, taʼlim va ishlab chiqarish integratsiyasi borasida qanday chora-tadbirlar belgilangan?
– Yana muhim bir yo‘nalish bu qishloq xo‘jaligida ilm, taʼlim va ishlab chiqarish integratsiyasini joriy qilishdir. Bunda birinchi navbatda O‘zbekistonning iqlim sharoitlaridan, rivojlangan davlatlarning tajribalaridan kelib chiqqan holda respublikada bugungi kunda muhim bo‘lgan tarmoqlardan biri bo‘lgan pistachilik yo‘nalishini rivojlantirishga eʼtibor qaratilmoqda. Turkiya tajribasini inobatga olgan holda, ushbu davlat bilan hamkorlikda pistachilik ilmiy markazini joriy etish nazarda tutilgan.
Shuningdek, yana bir muhim yo‘nalish bu qishloq xo‘jaligida urug‘chilik tarmog‘ini rivojlantirishga ham alohida eʼtibor qaratilmoqda. Hozirda yetakchi mamlakatlarda, xususan, bugungi kunda Serbiya davlatida urug‘chilik sohasida olib borilgan ko‘p yangiliklarni davlatimizda ham joriy qilish imkoniyatlari katta. Shu munosabat bilan Serbiya-O‘zbekiston hamkorligidagi Urug‘chilik ilmiy markazini tashkil etish masalasi ham ushbu qarorda aks ettirilgan.
Sohani raqamlashtirishga doir qanday yangiliklar kutilmoqda?
– Bugungi kunda soha uchun muhim bo‘lgan yana bir yo‘nalish bu sohani raqamlashtirishdir. Qishloq xo‘jaligida raqamli texnologiyalarni kengroq joriy qilish, albatta, bu birinchi navbatda sohadagi aniqlik, shaffoflik, tizimni transformatsiya qilishni nazarda tutadi. Bunda qishloq xo‘jalik ishlab chiqaruvchilarga maʼlumotlarni yetkazib berishdagi uzviylikni taʼminlash va haqqoniy shaffof maʼlumotlarni taqsimlashda yagona qishloq xo‘jaligida raqamlashtirilgan tizimni joriy qilish lozimligiga eʼtibor qaratiladi. Bu borada ham bugungi kunda ushbu qaror bilan amalga oshiriladigan tadbirlar belgilab o‘tilgan.
Ushbu tadbirlarni amalga oshirishga yo‘naltirilgan mablag‘lar xususida.
– Qarorda belgilangan vazifalarni amalga oshirishda 2022-yilda qishloq xo‘jaligi sohasiga 400 mln AQSH dollari miqdoridagi mablag‘larni yo‘naltirish ko‘zda tutilgan. Bunda eng avvalo, ishlab chiqaruvchilarga, fermerlarga, klassterlarga, kooperatsiya tizimlariga imtiyozli kreditlarni taqdim qilish, umuman moliyalashtirish tizimida yangi mexanizm joriy qilinadi. U nimadan iborat? Ishlab chiqaruvchilarga imtiyozli kreditlarni taqdim qilishda 2022-yildan boshlab, bank xizmatlaridan tashqari qishloq xo‘jaligi vazirligi huzurida tashkil etilgan “Agroservis” davlat unitar korxonasi tomonidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri moliyalashtirish mexanizmi orqali tayyor bog‘larni barpo etib berish, shuningdek, kichik agrologistika markazlarini tashkil etish bilan bog‘liq bo‘lgan loyihalar moliyalashtiriladi. Qarorda har bir viloyatda kamida bittadan kichik agrologistika markazini tashkil qilish va uni moliyalashtirish tizimini joriy etish ham belgilangan.
Shuningdek, mazkur hujjatda xalqaro moliya institutlaridan jalb etilgan mablag‘larni yo‘naltirishda eng avvalo, sohani transformatsiya etish, innovatsiyalarni joriy qilishga qaratilgan tadbirlarni amalga oshirishga alohida eʼtibor qaratilgan. Bunda dastlabki bosqichda qishloq xo‘jaligini raqamlashtirish yo‘nalishiga 20 million AQSH dollari miqdoridagi mablag‘lar ajratiladi.
Qishloq xo‘jaligi sohasiga texnik ko‘mak ham shular jumlasidan. Yaʼni grant mablag‘larini ajratish bilan ham ushbu qarorda alohida vazifalar belgilab o‘tilgan. Unga ko‘ra, 400 million AQSH dollari miqdoridagi grant mablag‘larini jalb qilish tadbirlari ham belgilangan.
2022-yilda sohaga 325 million AQSH dollari miqdoridagi yangi xalqaro moliya institutlari tomonidan moliyalashtiriladigan loyihalar ham yo‘naltiriladi. Bunda birinchi navbatda meva-sabzavot tarmog‘ini rivojlantirish bo‘yicha Yaponiya xalqaro hamkorlik tashkilotidan 200 million AQSH dollari miqdorida, qishloq infratuzilmasini rivojlantirish maqsadida Osiyo Taraqqiyot banki tomonidan 100 million AQSH dollari miqdorida, kichik va o‘rta tadbirkorlikni rivojlantirish maqsadlari uchun Germaniyaning “KfW” banki tomonidan 30 million AQSH dollari miqdoridagi mablag‘lar ham ushbu yilda jalb qilinishi rejalashtirilgan.
Алишер Шукуров, советник министра сельского хозяйства РУ по экономике, инновационному развитию и инвестициям:
Какие инициативы выдвинуты в Постановлении?
– Принят важный документ главы государства по обеспечению реализации Стратегии развития отрасли на 2020-2030 годы. Этим постановлением выдвинут ряд важных инициатив по поднятию на новый уровень трансформации аграрного сектора, внедрению новых инноваций, в первую очередь, кардинальному изменению системы обслуживания в этой сфере. Как известно, Стратегия развития сельского хозяйства Республики Узбекистан включает в себя 9 приоритетов:
Первая задача – обеспечение продовольственной безопасности Узбекистана. В связи с этим выдвигаются новые инициативы в сфере пищевой промышленности на 2022 год, в первую очередь, по усилению контроля качества. Например, создание новой системы лаборатории в сотрудничестве с Султанатом Оман по внедрению контроля безопасности и качества пищевых продуктов в Ташкентской и Ферганской областях, а также создание Международного института пищевых технологий и инженерии в Коканде. В результате реализации данных проектов в первую очередь будут налажены вопросы, связанные с подготовкой специалистов, внедрением новых технологий, дальнейшим расширением лабораторной системы отрасли.
Какие меры определены для интеграции науки, образования и производства в сельском хозяйстве?
– Еще одним важным направлением является внедрение интеграции науки, образования и производства в сельское хозяйство. В первую очередь, исходя из природно-климатических условий Узбекистана, опыта развитых стран, уделяется внимание развитию фисташкового производства, которая является одной из важнейших отраслей промышленности страны на сегодняшний день. С учетом опыта Турции в сотрудничестве с этой страной планируется создать научный центр фисташководства.
Еще одним важным направлением является развитие семенного сектора в сельском хозяйстве. В настоящее время в нашей стране есть большие возможности для внедрения многих инноваций в области семеноводства, которые сегодня осуществляются в ведущих странах мира, в частности, в Сербии. В связи с этим в данном постановлении также отражен вопрос о создании совместного Узбекско-Сербский научный центр семеноводства сельскохозяйственных культур.
Каких нововведений нужно ожидать в сфере цифровизации?
– Еще одним важным для отрасли направлением на сегодняшний день является цифровизация отрасли. Более широкое внедрение цифровых технологий в сельское хозяйство, безусловно, означает, в первую очередь, точность, прозрачность, системную трансформацию. При этом внимание будет сосредоточено в обеспечении непрерывности доставки данных сельхозпроизводителям и внедрении единой цифровой системы в сельском хозяйстве при распространении прозрачных данных. В связи с этим в постановлении намечены меры, которые нужно выполнить.
О средствах, выделенных на реализацию этих мероприятий.
– В целях реализации задач, изложенных в постановлении, в 2022 году планируется выделить аграрному сектору 400 миллионов долларов США. В первую очередь будет внедрен новый механизм в системе финансирования предоставления льготных кредитов производителям, фермерам, кластерам, кооперативам. Из чего он состоит? С 2022 года, помимо банковских услуг, государственное унитарное предприятие «Агросервис», созданное при Министерстве сельского хозяйства РУ, будет финансировать проекты, связанные со строительством садов «под ключ», а также созданием малых агрологистических центров по механизму прямого финансирования. Постановлением также предусмотрено создание не менее одного малого агрологистического центра в каждом регионе и внедрение системы его финансирования.
В документе также уделяется особое внимание реализации мер, направленных на трансформацию отрасли, внедрение инноваций в направлении привлечения средств международных финансовых институтов. На начальном этапе на цифровизацию сельского хозяйства будет выделено 20 млн долларов США.
Это включает и техническую помощь сельскохозяйственному сектору. Другими словами, в этом постановлении также ставятся специальные задачи по распределению грантовых средств. По нему также запланированы меры по привлечению грантовых средств в размере 400 млн долларов.
В 2022 году в сектор также будут направлены проекты, финансируемые новыми международными финансовыми институтами на сумму 325 млн долларов США. Кроме того, в этом году также планируется привлечение средств в размере 200 млн долларов США от Японского агентства международного сотрудничества на развитие сектора плодоовощеводства, 100 млн долларов США от Азиатского банка развития на развитие сельской инфраструктуры, 30 млн долларов от немецкого банка «KfW» на развитие малого и среднего предпринимательства.
Spelling error report
The following text will be sent to our editors: