Chumolilar – Hymenoptera turkumidagi chumolilar turiga mansub hashoratlar oilasi. Yer yuzasining quruqlik qismidagi deyarli hamma joyda yashaydi. Bu hashoratlar juda ko‘p funksiyalarga ega bo‘lsa-da foydasizdek ko‘rinishi mumkin. Aksariyat uy egalari uchun chumolilar oilasining mavjudligi tashvishga sabab bo‘ladi. Ushbu hashoratlarni xonadonlardan haydab chiqarishga arziydimi, degan savol juda murakkab. Ularning foydasi hech qanday shartlarsiz ekanligini tushunish muhimdir. Barcha tirik mavjudotlar singari, chumolilarning ham bu dunyoda yerga foyda keltirish, tuproqni yaxshilash va uning unumdorligini oshirishdek o‘z vazifalari mavjud.
Infografikamizda ushbu hashoratlarning foydalari haqidagi faktlarni taqdim etamiz.
BIRINCHI FAKT: Chumolilar tuproq tuzilishini yaxshilaydi. Ular tuproqni yumshatadi va uning qatlamlari orqali o‘tib, shamollatadi hamda yengillashtiradi. Ularning uyasi yaqinidagi yer osti yo‘llari bir necha kilometrga teng bo‘lishi mumkin. Va bu shuni anglatadiki, hashoratlar yashaydigan hududda tuproq juda zich bo‘lmaydi.
IKKINCHI FAKT: Chumolilar chiqindi mahsulotlar hisobiga tuproqning gumus qatlamini yaxshilaydi. Tuproq bakteriyalarini oziqlantiradi va tuproqni ozuqa moddalari bilan ta’minlaydi. Bu elementlar organik moddalarni qayta ishlovchi tuproq bakteriyalari uchun oziq-ovqat hisoblanadi.
UCHINCHI FAKT: Chumolilar urug‘larni olib yuradi va shu bilan o‘simliklarning tarqalishiga yordam beradi.
TO‘RTINCHI FAKT: Chumolilar o‘lik yog‘ochning tez parchalanishiga yordam beradi. Ular foydali tuproq hosil qiluvchi funksiyaga ega bo‘lgan boshqa hashoratlar va aholi yashash joylari uchun qulay sharoitlar yaratadi.
BESHINCHI FAKT: Chumolilar tirtillar, shilimshiqlar, barglar bilan oziqlanadigan va boshqa zararkunanda hashoratlarni yo‘q qiladi.
Ammo chumolilarning zarari haqida nima deyish mumkin?
Chumolilar asal (sut) shira bilan oziqlanishi aniqlangan. Bu maqsadlar uchun ular o‘simlikka zarar etkazadigan aphid koloniyalarini ko‘paytiradilar. Ular yerdagi begona o‘tlarning tashuvchisidir. Bundan tashqari, ular shirin mevalar va rezavorlarni yaxshi ko‘radilar va ularni uyasida yeyishadi.
Bu mahsulot sifatiga va uning hosildorligiga salbiy ta’sir qiladi.
Shuningdek, ular shirin gul kurtaklari bilan ham oziqlanadilar. Bu esa, o‘simlikning to‘liq quvvat bilan gullashiga to‘sqinlik qiladi.
Ular oilalari ekilgan urug‘larni va o‘simlik ildizlarini kemirib hosilga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
Ammo bu ishchilarni hovlingizdan haydab chiqarishdan oldin o‘zingizga savol bering. Ularning yetkazadigan zararidan ko‘ra foydasi ko‘proq emasmi? Va nihoyat ularni quvib chiqarish ustun kelsa chumolilarni kimyoviy zaharli moddalar bilan yo‘q qilishga urinmang. Uni yotoqdan uzoqroq joyga ko‘chirish va shu bilan tabiiy muvozanatni buzmasdan oilani saqlab qolish yaxshiroqdir.
Муравьи – семейство насекомых из надсемейства муравьиных, отряда перепончатокрылых. Ареал обитания – практически повсеместно, где есть почва. Функций у этих насекомых много, и они не так бесполезны, как может показаться. Для многих владельцев приусадебных участков наличие муравьиного семейства приводит к беспокойству. Вопрос, стоит ли изгонять этих насекомых с участка – достаточно сложный. Важно понимать, что польза от них безусловна. Как и все живые существа, муравьи выполняют определенную роль в этом мире, принося пользу земле – они улучшают грунт, делают его более плодородным.
В нашей инфографике приводим факты о пользе этих насекомых.
Факт № 1: Муравьи улучшают структуру грунта. Насекомые рыхлят почву, пробираясь сквозь ее слои: это аэрация, легкость. Подземные ходы вблизи муравейника могут составлять порядка нескольких километров. А это значит, что на участке, где живут насекомые, почва не будет чересчур плотной.
Факт № 2: Муравьи улучшают гуминовый слой почвы благодаря отходам жизнедеятельности, дают питание почвенным бактериям, снабжают почву питательными элементами. Эти элементы – питание для почвенных бактерий, перерабатывающих органику.
Факт № 3: Муравьи переносят семена, тем самым способствуют распространению растений.
Факт №4: Муравьи помогают быстрому разложению мёртвой древесины. Создают благоприятные условия для обитания других насекомых и жителей почв, несущих полезную почвообразующую функцию.
Факт №5: Муравьи уничтожают других насекомых, являющихся вредителями: гусениц, слизней, листогрызущих насекомых и др.
А как же вред от муравьев?
Муравьи питаются падью (молочко) тлей, для этих целей разводят колонии тли, которые вредят растению. Могут стать разносчикам сорняков на участке. Кроме того, любят сладкие фрукты и ягоды – поедают их на грядках, что отрицательно сказывается на товарном виде продукта и его урожайности. Питаются сладкими бутонами цветов, что не дает растению цвести в полную силу. Муравьиные семьи могут подгрызать посеянные семена и корни растений, что также отрицательно скажется на урожае.
Но перед изгнанием этих тружеников со своего участка задайтесь вопросом, а не превышает ли их польза причиненному урону? И все же если чаша весов легла на изгнание, не уничтожайте муравьиные семьи химическими отравляющими веществами. Лучше перенесите ее в отдаленное место, подальше от грядок, тем самым сохранив семью, не нарушив природный баланс.
Spelling error report
The following text will be sent to our editors: