Ayni kunlarda O‘zbekiston Respublikasi Qishloq xo‘jaligi vazirligi, ilmiy-tadqiqot institutlari, oliy taʼlim muassasalari, ishlab chiqaruvchi tadbirkorlar va Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) xodimlaridan iborat delegatsiya agrar soha tadbirkorlari tajribasini o‘rganish va hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsadida Turkiyada bo‘lib turishibdi.
Dastlab delegatsiya Konyadagi Qishloq va o‘rmon xo‘jaligi boshqarmasi, Baxri Bardosh ilmiy-tadqiqot instituti, O‘rmon xo‘jaligi boshqarmasi va texnika ishlab chiqaruvchi korxonalar faoliyati bilan yaqindan tanishdi. Ushbu viloyatda 1,8 mln gektar yer maydonida 13 turdagi (g‘alla, qand lavlagi, kartoshka, makkajo‘xori, meva-uzum va chorvachilik) mahsulotlari yetishtiriladi. Birgina o‘tgan 2022-yilda 30 mlrd dollar miqdoridagi 17 mln tonna mahsulot ishlab chiqarildi. Eʼtiborlisi, barcha qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining 70 foizi lalmi yerlarda, 30 foizi esa sug‘oriladigan yer maydonlarida yetishtiriladi.
Turkiyadagi sertifikatlangan urug‘lik bo‘yicha 30 foiz ulush aynan mana shu Konya provinsiyasiga tegishli ekanini alohida ta’kidlash joiz. Hududda 90 mingdan ziyod qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtiruvchilar faoliyat yuritmoqda, ularning 13 mingdan ortig‘ini ayollar tashkil etadi.
Konya mamlakatda yirik va mayda shoxli chorva mollarini boqish bo‘yicha yetakchi o‘rinlarda turadi. Bu yerda 9 mln boshdan ortiq yirik shoxli va 3 mln boshdan ortiq mayda shoxli chorva mollari mavjud.
2022-yilda qishloq xo‘jaligi sohasiga 3,8 mlrd dollar miqdorida subsidiya ajratilganining o‘zi ham mamlakatda bu tizimga eʼtibor nechog‘li yuqori ekanini ko‘rsatib turibdi. Qishloq xo‘jaligiga tegishli 630 ming gektar yer maydoniga yomg‘irlatib va tomchilatib sug‘orish tizimi joriy etilgan. Darvoqe, bu yerda aqlli sug‘orish texnologiyalariga alohida eʼtibor qaratilmoqda, fermerlar mobil telefon orqali sug‘orish usulidan foydalanishmoqda.
Turkiyada birinchi o‘rinda turadigan qishloq xo‘jaligi texnikalari aynan Konyada ishlab chiqariladi. Hududning texnika eksportidagi ulushi 15 foizga teng. Sohaga yanada ko‘proq imkoniyat va qulayliklar yaratish maqsadida texnika sotib oluvchilarga Turkiya Qishloq va o‘rmon xo‘jaligi vazirligi tomonidan 50 foizgacha subsidiyalar beriladi.
Delegatsiya tarkibidagi o‘zbekistonlik tadbirkorlar uchrashuvlar mobaynida turkiyalik hamkorlar bilan birgalikda tuproqqa ishlov bermasdan (no-till) ekish seyalkasini O‘zbekistonda ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha kelishuvga erishishdi. Bunday texnikaning afzalligi shundaki, ish sarfi, xarajatlar, kamayadi, mahsulot tannarxi arzonlashadi. Eng asosiysi, begona o‘tlar, kasallik va hasharotlarga qarshi kurashish bo‘yicha agrotexnik tadbirlarni o‘z vaqtida va sifatli o‘tkazishga eʼtibor qaratish kerak.
Maʼlumki, oxirgi yillarda yerga ishlov bermasdan ekin ekishga moslashtirilgan texnikalarni ishlab chiqarishga katta eʼtibor qaratilmoqda. Delegatsiya vakillari mana shunday texnikalar ishlab chiqariladigan “Şakalak” va “Özdoken” zavodlariga ham tashrif buyurishdi va ikki tomonlama foydali kelishuvlarga erishildi.
В эти дни делегация в составе сотрудников Министерства сельского хозяйства Республики Узбекистан, НИИ и высших учебных заведений, входящих в структуру министерства, а также Продовольственной и сельскохозяйственной организации ООН (ФАО) находится с визитом в Турции с целью тщательного изучения опыта турецкого бизнеса, работающего в агросфере, и налаживания с ним тесного сотрудничества.
Первым делом члены делегации ознакомились с деятельностью управления сельского и лесного хозяйства провинции Конья, НИИ Бахри Бардош и управления лесного хозяйства и предприятий, производящих сельхозтехнику.
В этом регионе на площади в 1,8 миллионов гектаров производится 13 видов сельхозпродукции (зерно, сахарная свекла, картофель, кукуруза, фрукты, виноград, а также продукты животноводства).
Только в 2022 году в области было произведено сельскохозяйственной продукции объемом 17 миллионов тонн на 30 миллиардов долларов США.
Что действительно заслуживает внимания, так это то, что 70 процентов этого объема было получено на засушливых и пастбищных площадях, а оставшаяся часть – на орошаемых землях.
Необходимо особо отметить, что 30 процентов сертифицированного семенного материала приходится как раз на провинцию Конья. На территории этого региона осуществляют свою деятельность свыше 90 тысяч сельхозпроизводителей, при этом 13 тысяч из них – управляются женщинами.
Область находится на ведущих местах по разведению крупного и мелкого рогатого скота. Всего их популяция в регионе составляет 9 миллионов и 3 миллиона голов соответственно.
В 2022 году агросфере Турции было выделено субсидий на сумму 3,8 миллиардов долларов США, что свидетельствует о том внимании, которое оказывается отрасли. На сельскохозяйственных землях площадью 630 тысяч гектаров орошение осуществляется капельным и дождевым методами. Кстати, здесь сделан акцент на «умном» орошении, при котором фермеры управляют всем процессом дистанционно, при помощи мобильной связи.
Самая передовая техника для сельского хозяйства также производится именно в Конье. Её доля в региональном экспорте составляет 15 процентов. Чтобы стимулировать покупку новых видов техники и в целях создания максимально благоприятных условий для производителей, Министерством сельского и лесного хозяйства предоставляются субсидии в размере до 50 процентов от стоимости технических средств.
Представители деловых кругов в составе нашей делегации в ходе встреч и переговоров с турецкими партнёрами договорились о производстве в Узбекистане посевных сеялок, не требующих обработки почвы. Отличительные особенности агрегата заключаются в том, что его использование сокращает трудовые и материальные затраты, снижает скученность почвы и в целом формирует конкурентоспособное ценообразование на конечную стоимость продукции.
Как известно, в последние годы производству подобных технических приспособлений для проведения агротехнических мероприятий уделяется особое внимание.
Члены делегации неслучайно посетили заводы «Шакалак» и «Оздокен», которые как раз специализируются на выпуске таких технических средств, в результате чего достигли взаимовыгодных договоренностей.
Spelling error report
The following text will be sent to our editors: