Qora sedana – bu nafaqat tibbiyotda keng qo‘llaniladigan, balki kosmetika sanoatida ham beqiyos bo‘lgan rezavordir. Inson salomatligi uchun darmondoriga boy qora sedana yog‘i mikroblarni yo‘q qilishi aniqlangan va tibbiyotda keng qo‘llanib kelinmoqda. Jigar, nafas yo‘llari va yuqumli kasalliklarda tengsiz deya baholanayotgan qora sedana yurtimizning ko‘plab hududlarida yetishtirilsa-da, biroq uni organik usulda yetishtirish borasidagi ishlarga endi qo‘l urilmoqda.
Xususan, Qishloq xo‘jaligi vazirligi Organik ishlab chiqarish va maqbul qishloq xo‘jaligi amaliyotini rivojlantirish boshqarmasi va “Crop production organic Ltd” kompaniyasi ilk pilot loyihaga qo‘l urdi.
Sirdaryo viloyati Sirdaryo tumanida bir necha yillardan buyon foydalanilmasdan kelayotgan qarovsiz 20 gektar yer maydoni tanlab olindi. Dastlab bu yerga qo‘l mehnati va zamonaviy texnika yordamida ishlov berildi. Unumdor nam tuproq pestitsid va kimyoviy ishlovsiz ekish uchun tayyor holatga keltirildi. Jahon standartlari asosida tayyor yerga 300 kilogramm organik qora sedana urug‘i ekildi.
Ma’lumot o‘rnida aytish kerakki, yurtimizda yetishtirilayotgan 34 ta mahsulotga “Organic” sertifikati olingan. Qora sedana ekish uchun ham ushbu sertifikat olingan.
– Qishloq xo‘jaligi vazirligi xususiy sektor bilan hamkorlikda amaliy ishlarni yo‘lga qo‘ydi. Bu bo‘yicha amaliyotda organik mahsulotlar yetishtirishda nimalarga e’tibor berish bo‘yicha ishlar boshlangan. Mana shu maqsadda xusussiy tadbirkorlar bilan Sirdaryo viloyatida yer tanlanib, qora sedana yetishtirishni yo‘lga qo‘ymoqdamiz, – deydi Qishloq xo‘jaligi vazirligi Organik ishlab chiqarish va maqbul qishloq xo‘jaligi amaliyotini rivojlantirish boshqarmasi boshlig‘i Anvar Jumanov. – Nega sedana, chunki jahon va Yevropa bozori o‘rganilganda organik sedanaga talab katta ekanligi ayon bo‘ldi. Inson salomatligi uchun vitaminlar manbai bo‘lgan yog‘ olish, dorivor vositalar va kosmetologiyada keng qo‘llanilgani uchun bozori ancha ilgarilaganini inobatga olib O‘zbekistonda ham uni yetishtirish bo‘yicha ishlarni yo‘lga qo‘ydik. Avvalo yer tanlashda normativ hujjatlar va jahon standartlarida belgilangan mezonlar bo‘yicha yer tanlab oldik. Kunlar isiy boshladi. Bunda qo‘l mehnati va mexanik usulda hech qanday zararli moddalardan foydalanmasdan yer tayyor holga keltirildi. Bu jarayonda eng avvalo maxsus sertifikatga ega qora sedana urug‘i tanlab olindi. Ekish ishlari amalga oshirilmoqda. Qishloq xo‘jaligi vazirligi va xususiy sektor bilan hamkorilikda organik sedana yetishtirish, ishlov berish, yig‘ib-terib olish va shu bilan birga eksportga yo‘naltirish borasida amaliy yordam berishni oldimizga maqsad qilib olganmiz. Shuningdek, yurtimizdagi barcha fermer xo‘jaliklarida organik qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtirish bo‘yicha seminarlar olib borish, ularga ekishdan tortib uni eksportga yo‘naltirishgacha bo‘lgan jarayonni turli mediamahsulotlar orqali yetkazish, maxsus qo‘llanmalar ham yaratish ustida ish olib borilmoqda.
Xo‘sh, oddiy qora sedana bilan organik usulda yetishtirilganining farqi nimada. Eng avvalo, zararli kimyoviy moddalar, pestitsidlar va me’yoridan ortiq mineral o‘g‘itlardan holi bo‘lgan yer tanlab olinib shu yerga “Organic” sertifikatini olgan urug‘ qadaladi. Uni parvarishlash va yig‘ib olishgacha bo‘lgan barcha jarayon esa “sog‘lom muhit”da amalga oshiriladi. Tayyor bo‘lgan organik qora sedana esa nafaqat foydaliligi, balki eksportbopligi bilan ajralib turadi.
Mutaxassislarning e’tiroficha, ushbu noyob organik qora sedana Yevropa bozorlarida talabgir va uning narxi juda yuqoridir.
Qishloq xo‘jaligi vazirligi mutasaddilarining ta’kidlashicha, ushbu loyiha dastlab Sirdaryoda boshlangan bo‘lsa, yaqin kelajakda butun yurtimiz bo‘ylab amalga oshiriladi.
Черный тмин широко применяется не только в медицине, но и косметической промышленности. Было обнаружено, что масло черного тмина обладает целебными свойствами, уничтожает микробы. Его также используют при лечении болезней печени, дыхательных путей, инфекционных заболеваний. Черный тмин выращивается во многих регионах нашей страны, в настоящее время ведется работа по его выращиванию органическим методом.
В частности, управление по развитию органического производства и надлежащей сельскохозяйственной практике Минсельхоза и компания «Crop production organic Ltd» приступили к реализации первого пилотного проекта.
В Сырдарьинском районе Сырдарьинской области выделено 20 гектаров заброшенной земли, которая несколько лет не использовалась. Ее обрабатывали как вручную, так и с помощью современного оборудования. Плодородная влажная почва была подготовлена к посадке без пестицидов и химической обработки. В соответствии с мировыми стандартами на подготовленной земле было посажено 300 килограммов органических семян черного тмина.
Следует отметить, что 34 продукта, выращенных в нашей стране, получили сертификат «Органический». Этот сертификат также был получен за посадку черного тмина.
– Министерство сельского хозяйства приступило к практической работе в сотрудничестве с частным сектором. На что надо обратить внимание при выращивании органической продукции? Для этого совместно с частными предпринимателями мы отбираем земли в Сырдарьинской области и начинаем выращивать черный тмин, – рассказывает начальник управления по развитию органического производства и надлежащей сельскохозяйственной практике Минсельхоза Анвар Джуманов. – При изучении мирового и европейского рынков стало понятно, что на органический тмин большой спрос. Учитывая, что масло тмина широко используется в медицине и косметологии, мы начали работу по его выращиванию в Узбекистане. Прежде всего, отобрали землю по критериям, определенным в нормативных документах и мировых стандартах. Дни становятся теплее. Земля была подготовлена вручную и механическим методом без применения каких-либо вредных веществ. Были отобраны семена черного тмина со специальным сертификатом. Идет посев. В сотрудничестве с Министерством сельского хозяйства и частным сектором мы стремимся оказывать практическую помощь в выращивании, переработке, сборе урожая и экспорте органического тмина. Проводятся семинары по производству органической сельскохозяйственной продукции для всех фермерских хозяйств нашей страны. Предоставляется подробная информация о процессе производства тмина (от посева до экспорта) посредством медиапродуктов, спецпособий.
Итак, чем отличается обычный черный тмин от органически выращенного. В первую очередь выбирается земля, свободная от вредных химикатов, пестицидов и излишков минеральных удобрений. В нее высаживаются органические семена. Весь процесс – от ухода за ними до сбора урожая – осуществляется в «здоровой среде». Органический черный тмин не только полезен, но и экспортоспособен.
По мнению экспертов, уникальный тмин черного цвета пользуется большим спросом на европейских рынках и его цена очень высока.
В Минсельхозе сообщили, что изначально этот проект стартовал в Сырдарье, но в ближайшее время он будет реализован по всей стране.
Spelling error report
The following text will be sent to our editors: